با اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، تحولی عمیق در نظام مالیاتی کشور آغاز شده است. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها و در عین حال فرصت‌هایی که این سامانه برای کسب‌وکارها، به ویژه شرکتهای حمل‌ونقل و صنایعی که خدمات باربری دریافت می‌کنند، ایجاد کرده، نحوه ارسال اطلاعات بارنامه در قالب صورتحساب الکترونیکی است.
این مقاله به طور خاص به فرآیند ارسال صورتحساب با الگوی بارنامه به سامانه مودیان می‌پردازد و جزئیات فنی و عملیاتی این موضوع را تشریح می‌کند.
تفاوت بارنامه و صورتحساب در سامانه مودیان
پیش از پرداختن به جزئیات، لازم است تفاوت بین "بارنامه" و "صورتحساب" در بستر سامانه مودیان روشن شود. بارنامه یک سند قانونی و تجاری است که جزئیات مربوط به حمل کالا (فرستنده، گیرنده، نوع کالا، مبدأ، مقصد، هزینه حمل و...) را ثبت می‌کند.
در مقابل، صورتحساب الکترونیکی یک فرمت استاندارد تعریف شده توسط سازمان امور مالیاتی است که برای ثبت و ارسال اطلاعات مربوط به فروش کالا یا ارائه > خدمات به سامانه مودیان استفاده می‌شود.
در بحث سامانه مودیان، اطلاعات مندرج در بارنامه باید در قالب یک صورتحساب الکترونیکی استاندارد به سامانه ارسال شود. به عبارت دیگر، بارنامه به خودی خود مستقیماً به سامانه مودیان ارسال نمی‌شود، بلکه محتوای مالی و خدماتی آن (یعنی خدماتی که شرکت باربری ارائه داده و مبلغ آن) در قالب یک صورتحساب استاندارد مالیاتی تولید و به سامانه ارسال می‌گردد. این "الگوی بارنامه" همان فرمت خاصی است که اطلاعات باربری در آن جای می‌گیرد.
الگوی بارنامه در سامانه مودیان: ساختار و الزامات
سازمان امور مالیاتی برای هر نوع فعالیت و صورتحساب، الگوهای (تمپلیت‌های) استاندارد تعریف کرده است. برای شرکتهای حمل‌ونقل، الگوی خاصی به نام "الگوی بارنامه" یا "الگوی خدمات حمل‌ونقل" وجود دارد که مؤدیان باید اطلاعات خود را بر اساس آن تنظیم کنند.
این الگو شامل فیلدهای اطلاعاتی مشخصی است که دقت و صحت ورود آن‌ها بسیار حائز اهمیت است:
اطلاعات عمومی صورتحساب: شامل شماره سریال صورتحساب، تاریخ و زمان صدور، نوع صورتحساب (اصلی، اصلاحی، برگشت از فروش).
اطلاعات فروشنده (شرکت باربری): شناسه ملی، نام کامل، آدرس، کد پستی و شماره اقتصادی.
اطلاعات خریدار (دریافت‌کننده خدمات حمل): شناسه ملی/کد ملی، نام کامل، آدرس، کد پستی و شماره اقتصادی.
اطلاعات اقلام خدماتی (جزئیات بارنامه): این بخش حیاتی‌ترین قسمت است و شامل موارد زیر می‌شود:
نوع خدمت: (مثلاً خدمات حمل‌ونقل جاده‌ای، ریلی، دریایی و...)
توصیف خدمت: شرح دقیق‌تر نوع حمل‌ونقل (مثلاً حمل بار از تهران به مشهد).
واحد سنجش: (مثلاً تن، کیلومتر، سرویس).
مقدار: (مثلاً 10 تن، 900 کیلومتر).
مبلغ واحد: (نرخ هر واحد).
مبلغ کل: (مبلغ کل خدمات قبل از کسر مالیات و عوارض).
تخفیف: (در صورت وجود).
مالیات بر ارزش افزوده (VAT): محاسبه و درج مبلغ مالیات مربوطه.
عوارض: محاسبه و درج مبلغ عوارض مربوطه.
جمع کل صورتحساب: مبلغ نهایی که باید پرداخت شود.
اطلاعات خاص بارنامه: این بخش ممکن است شامل شماره بارنامه، نوع بار (خطرناک، فاسدشدنی و...)، وزن، ابعاد و سایر جزئیات مرتبط با حمل‌ونقل باشد که برای مطابقت با قوانین حمل‌ونقل ضروری است.
مراحل ارسال صورتحساب با الگوی بارنامه
فرآیند ارسال این نوع صورتحساب به سامانه مودیان به شرح زیر است:
تولید اطلاعات بارنامه: ابتدا، شرکت باربری اطلاعات مربوط به خدمات حمل‌ونقل ارائه شده را در سیستم داخلی خود (معمولاً نرم‌افزار حمل‌ونقل یا حسابداری) ثبت می‌کند.
فرمت‌دهی به الگوی سامانه مودیان: این اطلاعات باید مطابق با"الگوی بارنامه"که سازمان امور مالیاتی تعریف کرده، فرمت‌دهی شوند. این مرحله معمولاً توسط نرم‌افزارهای واسط مالیاتی یا ماژول‌های سامانه مودیان در نرم‌افزارهای حسابداری انجام می‌شود. نرم‌افزار حسابداری حساب ایران با بهره‌گیری از تیم تخصصی خود، این الگوها را به طور کامل در محصولات خود پیاده‌سازی کرده است.
امضای دیجیتال: صورتحساب فرمت‌بندی شده، باید با استفاده از گواهی امضای الکترونیکی (e-Signature) شرکت باربری، به صورت دیجیتالی امضا شود. این امضا، صحت و اعتبار صورتحساب را تضمین می‌کند.
ارسال به سامانه مودیان: صورتحساب امضا شده از طریق API (واسط برنامه‌نویسی کاربردی) که توسط سازمان امور مالیاتی ارائه شده است، به سرورهای سامانه مودیان ارسال می‌گردد. این اتصال معمولاً توسط شرکتهای ارائه‌دهنده خدمات مالیاتی (TSP) یا نرم‌افزارهای حسابداری دارای قابلیت اتصال مستقیم به سامانه انجام می‌شود.
دریافت شناسه یکتای مالیاتی: پس از ارسال موفق و تأیید توسط سامانه، یک شناسه یکتای مالیاتی برای صورتحساب صادر می‌شود. این شناسه، سندیت صورتحساب را نشان می‌دهد و می‌تواند برای پیگیری‌های بعدی مورد استفاده قرار گیرد.
مزایای استفاده از الگوی بارنامه در سامانه مودیان
استانداردسازی و یکپارچگی: با استفاده از الگوی مشخص، تمامی صورتحساب‌های بارنامه به صورت استاندارد و یکپارچه در سراسر کشور ثبت می‌شوند، که این امر به تحلیل‌های کلان مالیاتی کمک می‌کند.
تسریع در فرآیند استرداد/اعتبار مالیات: برای خریداران خدمات حمل‌ونقل، ثبت صحیح بارنامه در قالب صورتحساب در سامانه مودیان، فرآیند استفاده از اعتبارات مالیاتی (VAT) و یا استرداد مالیات پرداخت شده را تسهیل می‌کند.
کاهش خطاهای انسانی: با اتوماسیون فرآیند تولید و ارسال صورتحساب بر اساس الگوی تعریف شده، خطاهای انسانی در ورود اطلاعات به شدت کاهش می‌یابد.
افزایش سرعت تبادل اطلاعات: امکان تبادل الکترونیکی اطلاعات بین مؤدیان و سازمان امور مالیاتی، فرآیندهای مالیاتی را تسریع می‌بخشد.
نقش نرم‌افزارهای حسابداری در تسهیل فرآیند
نرم‌افزارهای حسابداری مدرن، به ویژه آن‌هایی که توسط شرکت‌هایی مانند حساب ایران توسعه می‌یابند، نقش حیاتی در تسهیل این فرآیند ایفا می‌کنند.
پشتیبانی از الگوهای استاندارد: این نرم‌افزارها دارای ماژول‌های اختصاصی هستند که به طور خودکار اطلاعات بارنامه را به الگوی صورتحساب سامانه مودیان > تبدیل می‌کنند.
یکپارچگی با سامانه مودیان: قابلیت اتصال مستقیم و امن به سامانه مودیان از طریق API، فرآیند ارسال را به سادگی و بدون نیاز به واسطه‌های متعدد انجام می‌دهد.
مدیریت گواهی امضای الکترونیکی: امکان مدیریت و استفاده از گواهی امضای الکترونیکی در داخل نرم‌افزار.
گزارش‌گیری و پیگیری: ارائه گزارش‌های جامع از وضعیت صورتحساب‌های ارسالی و امکان پیگیری شناسه یکتای مالیاتی.
نتیجه‌گیری
ارسال صورتحساب با الگوی بارنامه به سامانه مودیان نه تنها یک الزام قانونی است، بلکه یک فرصت برای شرکتهای حمل‌ونقل و سایر کسب‌وکارهای مرتبط است تا با مکانیزه کردن و استانداردسازی فرآیندهای مالیاتی خود، از مزایای شفافیت، سرعت و دقت در عملیات بهره‌مند شوند.
دیدگاه خود را ثبت کنید.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.