آموزش مالیات

واقعیت این است که مالیات از سال ۱۴۰۰ یکی از اصلی ترین چالش های بسیاری از کسب و کارها شده است و به همین جهت یادگیری و آموزش مالیات امری مهم برای مدیران مالی و حسابداری شرکت‌های مختلف است.

مالیات در کشور ما ایران، به دو بخش کلی مالیات‌های مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می‌شود که در ادامه به معرفی این دو می پردازیم.

مالیات چیست و چرا باید مالیات بدهیم؟

مالیات سهمی است که به موجب اصل تعاون ملی و بر وفق مقررات، هر یک از سکنه کشور موظف است از ثروت و درآمد خود به منظور تامین هزینه‌های عمومی و حفظ منافع اقتصادی یا سیاسی یا اجتماعی کشور با توجه به میزان قدرت و توانایی خود به دولت پرداخت نماید.

شیوه‌ی محاسبه‌ی مالیات در ایران به دو صورت علی‌الرأس و خوداظهاری است.

امروزه نظام‌های مالیاتی پیشرفته تمایل دارند به جای شیوه‌ی علی‌الرأس که در آن مأموران اداره‌ی مالیات به تعیین میزان مالیات می‌پردازند، خوداظهاری را جایگزین کنند.

مالیات های مستقیم

مالیات‌های مستقیم از درآمد یا دارایی افراد اخذ می‌شود و به همین دلیل به دو بخش مالیات بر درآمد و مالیات بر دارایی تقسیم می‌شود.

این نوع مالیات مستقیماً از اشخاص اخذ می‌شود: مثلاً مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی؛ به این صورت که برگ تشخیص مالیات یک شرکت مستقیماً به نام آن شرکت صادر شده و مطالبه می‌گردد.

مالیات بر درآمد

مالیات بر درآمد یکی از مهم‌ترین انواع مالیات در ایران است که درآمد افراد و شرکت‌ها را مبنای اخذ مالیات قرار می‌دهد. این مالیات معمولاً به صورت درصدی از سود مالیات دهنده دریافت می‌شود که شامل موارد زیر است:

• مالیات املاک: این مالیات زیر شاخه های متعددی دارد؛ مانند: مالیات بر درآمد اجاره املاک، مالیات نقل و انتقال، مالیات سرقفلی، مالیات ساخت و ساز و غیره است.
• مالیات مشاغل: درآمدی که مشاغل کشور ما از طرق مختلف به دست می‌آورند، مشمول مالیات می‌شوند.
• مالیات بر درآمد اتفاقی: چنانچه درآمد نقدی یا غیر نقدی از طرق مختلف توسط اشخاص به دست آید، مشمول این مالیات می‌گردد.
• مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی: همه شرکت‌ها و یا مؤسسات چنانچه سودی کسب کنند، مشمول مالیات بر درآمد می‌شوند.
• مالیات بر درآمد کشاورزی: فعالیت‌های کشاورزی در کشور ما برای اشخاص حقیقی معاف است و برای اشخاص حقوقی نرخ صفر می‌باشد.
• مالیات حقوق: همه افرادی که در کشور ما حقوق دریافت می‌کنند، مشمول مالیات حقوق هستند.
• مالیات بر جمع درآمد ناشی از منابع مختلف: این سرفصل شامل ماده 131 قانون مالیات‌های مستقیم است که نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی را عنوان می‌کند.

مالیات بر دارایی

مالیات بر دارایی در قانون مالیات‌های مستقیم به این معنی است که از دارایی اشخاص، مالیات اخذ می‌شود که در حال حاضر شامل: مالیات بر ارث و حق تمبر است.

• مالیات بر ارث: مالیاتی است که پس از مرگ، بر دارایی باقیمانده از شخص متوفی (دارایی و ثروت در حال انتقال به وراث) توسط دولت محاسبه و از وراث دریافت می‌شود.
• حق تمبر مالیاتی: که از طریق الصاق و ابطال تمبر بر اسناد و مدارک از مؤدی دریافت می‌شود و مثال آن مالیات حق تمبری است که روی برگ‌های چک های بانکی چاپ می‌شود.

مالیات های غیر مستقیم

مالیات غیر مستقیم مالیاتی است که پرداخت کننده آن مشخص نبوده و غیر مستقیم از اشخاص اخذ می‌گردد؛ مثل: مالیات بر ارزش افزوده

مالیات غیر مستقیم دارای 2 دسته اصلی: مالیات بر واردات، مالیات بر مصرف و فروش است.

متولی اخذ مالیات بر واردات، اداره گمرک است که این نوع مالیات شامل حقوق گمرکی، سود بازرگانی و حق ثبت واردات اتومبیل است.

گمرک موظف است مالیات بر واردات را طی تعرفه‌هایی از مؤدی دریافت و به سازمان مالیاتی پرداخت کند.

چرا آموزش مالیات و یادگیری مباحث مالیاتی با اهمیت است؟

یکی از چالش های اصلی مودیان مالیاتی و حسابداران انجام تکالیف مالیاتی و نظارت به حسن انجام این امور است. چالش های مختلفی از جمله تشکیل پرونده، تحریر دفاتر، تنظیم اظهارنامه ارزش افزوده و عملکرد، گزارشات فصلی و … آموزش مالیات، سرمایه‌گذاری بلند مدتی است که از جرائم مالیاتی احتمالی سال‌های آتی جلوگیری میکند و موجب اطمینان خاطر برای هر شخص مشمول مالیات میشود.

مالیات اشخاص حقیقی

مالیات اشخاص حقیقی از مواردی است که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.

مالیات اشخاص حقوقی

تمامی شرکت‌های داخلی و شعب شرکت‌های خارجی، موسسات، شرکت‌های دولتی، وزارتخانه‌ها و تمامی احزاب و اتحادیه‌هایی که دارای مجوز از مراجع قانونی هستند به عنوان اشخاص حقوقی شناخته می‌شوند. مالیات در این بخش از پررنگ تر و مهم‌تر از اشخاص حقیقی تلقی می‌گردد. به همین دلیل یادگیری و بروزرسانی دانش در زمینه مالیات اشخاص حقوقی از اهمیت بالایی برخوردار است.

حسابداری مالیاتی

حسابداری مالیاتی یکی از زیرشاخه های بسیار مهم علم حسابداری است. در واقع با پیشرفت علم حسابداری و تخصصی شدن خدمات شرکت ها در این زمینه، به حسابداری مالیاتی بیشتر توجه شد. در حسابداری مالیاتی تمرکز حسابدار بر مبحث مالیاتی و امور مالیاتی است و به صورت های مالی رسیدگی نمیکند چرا که این امر در حوزه تخصصی حسابداری است.

علت اینکه به حسابداری مالیاتی باید تخصصی نگاه کرد این است که اگر به امور مالیاتی یک کسب و کار به درستی توجه شود جلوی بسیاری از خسارات وارده به شرکت ها گرفته خواهد شد. به خاطر همین امر است که سازمان های بزرگ و حتی شرکت های متوسط و کوچک از تیم تخصصی حسابداری مالیاتی بهره می برند.

دو وظیفه اصلی حسابداری مالیاتی در شرکتها و موسسات

1. جلوگیری از پرداخت مالیات مضاعف با اجرای کامل و درست امور مالیاتی شرکتها و موسسات و بنگاه های اقتصادی .

2. جلوگیری از پرداخت جرایم مالیاتی با اجرای صحیح و بموقع تکالیف مالیاتی .

تحقق این دو وظیفه مهم، فقط با بالابردن آگاهی های مالیاتی و کسب مهارتهای مالیاتی پیشرفته موثر امکانپذیر است.